سلفژ چیست؟

سلفژ یک سیستم ساده برای یادگیری مفاهیم اساسی موسیقی است که به شما یاد می دهد چگونه موسیقی را بشنوید، هارمونی ها و ملودی ها را بخوانید و بنویسید.

سلفژ به انگلیسی solfège که سلفژیو یا سلفا هم نامیده می شود، یک تکنیک آموزش آوازخوانی است که پایه و اساس اصلی موسیقی به حساب می آید. سلفژ به زبان ساده خواندن و نوشتن نت های موسیقی همراه با آموزش تئوری است. سلفژ هم برای نوازندگان، خوانندگان و همچنین آهنگسازان، اساس موسیقی است.

در سلفژ هر نت میزان با یک سیلاب خاص خوانده می شود که عبارتند از هفت سیلاب: دو، ر، می، فا، سل، لا، سی. در حقیقت این هفت سیلاب معادل هفت نت موسیقی هستند. سلفژ به زبان ساده خواندن مجموعه ای از نت ها به صورت پشت هم است که در آن قوانین نت و سکوت رعایت می شود.

در سلفژ سه رکن اساسی وجود دارد: نت خوانی، نت نویسی (دیکته موسیقی) و تئوری موسیقی.

در آموزش سلفژ سه مبحث اصلی تدریس می شود؛ کانتاتی (cantati)، پارلاتی (parlati) و دیکته موسیقی (music dictation). در ادامه به تعریف این سه مبحث اساسی می پردازیم:

کانتاتی یا صدا خوانی به معنی خواندن نت ها با صدا و فرکانس درست و دقیق است. در کانتانی، فرد یاد می گیرد صدای هر نت را به صورت دقیق ادا کند. مثلا وقتی نت «می» خوانده می شود اگر همراه با صدای پیانو باشد، صدایی که از هنجره هنرجو خارج می شود دقیقا با نت می در پیانو یکسان است.

پارلاتی یا ریتم خوانی مطالعه انواع الگوهای ریتم و وزن است. در پارلاتی هنرجو کشش هر نت را یاد می گیرد.

در دیکته موسیقی هنرجو یاد می گیرد نت موسیقی ای که می شنود را پیدا کرده و خودش بنویسد.

پس به طور کلی کانتانی نت خوانی، پارلاتی ریتم خوانی و دیکته موسیقی نت نویسی است که این سه در مجموع سلفژ را تشکیل می دهند.

سلفژ با وجود تاریخچه طولانی ای که دارد هنوز یک جزء ضروری و مهم در آموزش موسیقی است. سلفژ به شما کمک می کند بتوانید موسیقی ای که میشنوید را به زبان موسیقی بنویسید. همچنین با یادگیری سلفژ می توانید مهارت هایی مثل شناسایی زیر و بمی، وزن خوانی و نت خوانی را راحت تر می کند.

با یادگیری سلفژ، گوش شما تمرین داده می شود تا الگوهای متداول در موسیقی را شناسایی کند. سلفژ روشی عالی برای شناسایی روابط بین نت های مختلف در موسیقی است. سلفژ به شما کمک می کند الگوهای موسیقی را درک و شناسایی کنید. مثلا یکی از الگو های بسیار پرتکرار در موسیقی الگوی سل-دو است.

هنرجویان موسیقی ای که سلفژ یاد بگیرند می توانند این الگو ها را تشخیص دهند. سلفژ به شما کمک می کند کار هر نت را متوجه شوید. مثلا بیش از 99% از آهنگ ها با نت “دو” به پایان می رسند. این نت است که به ما این احساس را می دهد که آهنگ تمام شده است.

• افرادی که می خواهند موسیقی را به صورت علمی یاد بگیرند
• افزادی که می خواهند آواز یاد بگیرند
• افرادی که می خواهند در موسیقی حرفه ای شوند
• آهنگساز ها
• هنرجویان ساز های کلاسیک

معمولا افرادی که می خواهند آواز را یاد بگیرند، ابتدا با سلفژ و صدا سازی شروع می کنند. بنابراین اگر می خواهید یادگیری خوانندگی و آواز را شروع کنید، بهتر است کارتان را با دوره های آموزش سلفژ و صدا سازی آغاز کنید. معمولا اساتید آواز در ابتدای دوره آموزشی روی سلفژ و صداسازی کار می کنند.

صدای انسان به طور کلی به 6 دسته تقسیم می شود:

1. سوپرانو: صدای زیر زنانه
2. متسو سوپرانو: صدای متوسط زنانه
3. کنترالتو: صدای بم زنانه
4. تنور: صدای زیر مردانه
5. باریتون: صدای بم یا متوسط مردانه
6. باس: صدای بم مردانه

تربیت شنوایی تمرین و ارتقا حس زیر و بمی و هارمونی است. خوانندگان حرفه ای روی کوک می خوانند. وقتی میگوییم شخصی در موسیقی شنوایی خوبی دارد یا گوش خوبی دارد به این معنا نیست که حس شنوایی آن فرد قوی است. بلکه منظور این است که گوش او تربیت شده است تا بتواند زیر و بمی را تشخیص دهد و با دقت بالایی بخواند. و همچنین بتواند با شنیدن یک آهنگ هارمونی های آن را متوجه شود و بداهه نوازی کند.

شما می توانید یادگیری سلفژ را تحت نظر یک مدرس حرفه ای و با تجربه شروع کنید. مدرس قدم به قدم شما را هدایت می کند تا بتوانید گوش خود را تربیت کنید و سلفژ را یاد بگیرید. در کنار مدرس خوب، باید تمرین و تکرار داشته باشید تا مباحثی که سر کلاس یاد میگیرید در ذهن شما تثبیت شود.

آموزشگاه موسیقی آواساز کلاس های آموزش سلفژ را به صورت مجازی و کلاس آنلاین برگزار می کند. در صورت تمایل می توانید در کلاس های حضوری سلفژ نیز شرکت کنید. در طول دوره آموزش سلفژ، مبانی موسیقی و سلفژ از سطح مبتدی تا پیشرفته به شما آموزش داده می شود.